Blogs over Alphen

Alphen aan den Rijn - Het jaar 1943 is in mijn herinnering eigenlijk vrij geruisloos voorbij gegaan. De oorlog ging gewoon door in Rusland en Afrika maar wij in Alphen hadden er weinig weet van. Dat werd later wel anders.

Mijn school werd bijzaak. We hadden helemaal geen school meer. Wel huiswerk en dat moesten we dan per week inleveren. Daar kwam geen bal van terecht want ik had het veel te druk met koeien melken bij boer Willem van Wijk en mudjes kolen scheppen bij Booij. Overal verdiende ik een paar centjes en moest ook nog het varken, de konijnen en kippen verzorgen. Alle etenswaren gingen inmiddels op de bon maar wij hebben, dank zei mijn vader, nooit honger geleden. De hele fabriek lag toen vol met opslag van gedroogde bostel, suikerbieten pulp en tarwe zemelen. We hadden vergunning om een varken te houden en als-ie groot was werd hij geslacht bij de noodslachtplaats in de Rozenstraat. Bij de slager op de hoek van de Leliestraat werd hij dan in stukjes gesneden. Mijn moeder was dan dagenlang bezig om alles in weckpotten te conserveren en de rest in een keulse pot met een plankje en een steen  erop te bewaren. Een koelkast was toen nog een onbekend fenomeen. Ze wist ook heerlijke dingen te maken zoals hoofdkaas of zure zult van de kop van een varken. En niet te vergeten de heerlijke kaantjes op het brood van de uitgebakken reuzel. Snapt u het nog? Ik weet het nog als de dag van gisteren. Samen met de konijnen en kippen om ze rijp voor de slacht te maken had ik veel te veel werk om aan mijn schoolwerk te denken. Zeker bij boer van Wijk. Op een dag riep hij me bij een schaap dat aan het lammen was. Het kopje kwam er al uit maar dat was niet goed. Eerst moesten de pootjes komen en ik moest met mijn jongenshandjes proberen om het kopje terug te duwen en eerst de pootjes te pakken. Met zijn grove boerenklauwen kon hij dat niet. Mij lukte het wel en trok toen aan de pootjes en die kwamen eruit. De rest volgde later ook maar het lammetje was allang dood. Het grote schaap moest gered worden en dat lukte. Dat ik dat allemaal nog weet! Ook als er een koe op stal stond die moest kalven heb ik vaak meegeholpen met trekken om de koe van het kalf te verlossen. De boer had ook een boomgaard maar daar liepen veel te veel konijnen. Op een dag moesten we zoveel mogelijk rammen vangen en de boer stond dan klaar met een scherp scheermes om met een flinke haal de ballen eraf te snijden. Dan lieten we ze weer los. Zo ging dat vroeger. Ik vond dat gewoon toen.

Maar buiten ons legale varken, hield mijn vader toen ook stiekem een tweede varken. Dat mocht niet maar er gebeurden wel ergere dingen. Op een dag ontsnapte dat varken en draafde over ons erf en dook toen pardoes de Rijn in. Nooit geweten dat een varken kon zwemmen maar hij zwom zo naar de overkant en dat was toen de Raadhuisstraat. Hij klauwde toen tegen de betonnen schoeing om eruit te komen en dat lukte niet. Met mijn vader ben ik dus met een roeiboot van Booij naar de overkant gevaren en toen hebben we ons kostbare bezit gered. We waren toen erg bang dat we verraden zouden worden want het varken was illegaal. Gelukkig is het goed afgelopen. Sterker nog, we hebben hem naderhand ook nog illegaal geslacht maar dat komt later.