Politiek - D66

Alphen aan den Rijn -

Donderdag 28 juni stemde de meerderheid van de Alphense raad tegen de naam “Rijn en Gouweland” voor de nieuwe gemeente. Terwijl de raad in Rijnwoude en Boskoop unaniem instemde. Hoe zat D66 in deze kwestie? Richard Middelraad, raadslid in Alphen a/d Rijn, kijkt terug.

 

Afspraken nakomen

D66 en de SP waren de enige fracties in Alphen die in zijn geheel voor het voorstel stemde; het voorstel waarin het advies van de stemming door de burgers van de 3 gemeenten was overgenomen. En daarmee kwam het de afspraak na die tussen de raden van Alphen, Boskoop en Rijnwoude waren gemaakt en dus ook de afspraak die men had met de inwoners van de 3 gemeenten.
D66 gaf geen oordeel over de “kwaliteit” van de naam; of “Rijn en Gouweland” nu echt een goede naam is, is een kwestie van smaak. Daarbij zal een naam moeten wennen, net als Rijnwoude heeft moeten wennen aan haar naam.

De stemming, met een systeem van weging, zou een zwaarwegend advies geven aan de raden. Dit is de zwaarst mogelijke vorm van volksraadpleging, aangezien een bindend referendum in de huidige wetgeving niet geregeld.

Het is dus niet zomaar een adviesje dat je voor kennisgeving aanneemt.

 

Zwaarwegend advies

Dat haalt dan ook direct een  argument van de tegenstanders onderuit: het was maar een advies.
Formeel gezien hebben ze gelijk, maar een zwaarwegend advies kun je alleen om zwaarwegende redenen naast je neerleggen. Het feit dat de uitslag niet comfortabel uit te leggen is in de verkiezingen, lijkt me daarvoor onvoldoende reden.
Daarbij is bij het maken van de afspraken als bij het instemmen met het naamgevingstraject nooit een voorbehoud of nuancering gemaakt, waarmee men suggereerde dat het zwaarwegend advies ook door een ieder zou worden overgenomen.

Een ander argument: ik zit er als Alphens raadslid, dus hoef ik alleen rekening te houden met de Alphense stemmen.

Of: de weging was een oneerlijk systeem.
Maar dan vergeet men gemakshalve dat men als Alphense volksvertegenwoordiging afspraken heeft gemaakt met de volkvertegenwoordigers uit de 2 andere gemeenten over hoe we tot een gezamenlijke naam komen. In die afspraken kon men het Alphense belang verdedigen. Daarna was het een gezamenlijk traject!

 

Volledige instemming

De manier waarop er een nieuwe naam zou worden gekozen was tot 2 keer toe voorgelegd aan de gemeenteraad. In oktober 2011 ging het nog om 5 namen (zonder Alphen a/d Rijn) en met een wegingsfactor voor Boskoop en Rijnwoude.
Alle raadsleden gingen daarmee akkoord! Allemaal, van alle partijen.
Daarna werden de afspraken nog wat aangepast: er bleven nog 3 namen over en Alphen a/d Rijn zou als naam ook meedoen.
In maart stemden weer alle raadsleden in, op GroenLinks na. Dus alle partijen en alle raadsleden die nu geheel of gedeeltelijk tegenstemden, hebben in maart ingestemd met deze stemmethode (wederom m.u.v. de GL raadsleden). Sterker nog: Nieuw Elan gaf in een stemverklaring aan dat het goed was om zo de bevolking aan het woord te laten!

Ik begrijp de verbazing en de frustratie in Rijnwoude en Boskoop wel. Hoe kan je tot 2 keer toe instemmen met de manier waarop je tot een naam komt, en dan na de uitslag je keutel weer intrekken? Zo ga je niet met afspraken om!

 

En nu?

Ten eerste is er wel weer wat vertrouwen te winnen tussen de gemeenteraden. Met name tussen Boskoop en Alphen zijn er harde woorden gevallen. Daarbij is ook door een aantal Boskoopse raadsleden de zaak op scherp gezet. Of dat nu zo handig was, valt te betwijfelen. Wat dat betreft is het verwijt van ‘lawaai voor de achterban’ te maken voor zowel een aantal Alphense als Boskoopse raadsleden.

Ten tweede heeft aantal partijen ongetwijfeld averij opgelopen.

De VVD is hevig verdeeld: in Alphen was hun tegenstem meer dan beslissend, terwijl notabene de VVD in Boskoop het initiatief nam voor een motie om de ‘teleurstelling’ hierover  uit te spreken. Ook in Rijnwoude sprak men de eigen partijgenoten tegen.
Hetzelfde gebeurde in iets mindere mate bij de PvdA, ChristenUnie en GroenLinks. 

Deze emotioneel belangrijke kwestie zal de aanloop naar een gezamenlijk programma en lijst ongetwijfeld niet vergemakkelijken.

 

Nuancering

Ten slotte is ook wat nuancering op zijn plaats. Een gemeentenaam heeft vooral symbolische waarde. Voor de inwoners is en blijft toch de kernnaam hetgene dat enige gevoelswaarde heeft: nu voelt een Koudekerker zich toch vooral Koudekerker en geen Rijnwoudenaar?
De naam is vooral bestuurlijk en administratief interessant.

Daarom laten we het maar aan de minister over met welke naam zij komt. Het is gebruikelijk om de naam van de grootste kern te nemen als voorlopige naam, hoewel de raden van Boskoop en Rijnwoude de minister gevraagd hebben om een neutrale naam te kiezen.
In 2014 kan de nieuw gekozen gemeenteraad een nieuwe naam kiezen voor de kersverse gemeente.

 

En nu weer snel aan de slag met belangrijke zaken!

Richard Middelraad