- a Kijkrichting
- b Positie fotograaf
- c Positie StreetView
Luchtfoto Centrum
De Alphense brug bestaat in vele gedaantes al eeuwen lang. De oudste beschrijvingen vertellen van een stenen brug met 2 bogen, waar kleine schepen onder door konden varen.
Mogelijk was er al in de Romeinse tijd een eerste brug zoals afgebeeld.
In 1589 werd besloten tot de bouw van een echte beweegbare brug. Van deze brug zijn diverse tekeningen en prenten bewaard gebleven.
In 1910 werd de enkele klapbrug vervangen door een dubbele klapbrug. Deze smalle brug leverde met het steeds drukker wordende verkeer na de oorlog steeds meer problemen. In de jaren 50 van de vorige eeuw werd het centrum grondig aangepakt. Veel mooie gebouwen werden gesloopt om de toegangsweg naar de brug breder te maken. De nieuwe brug had weer een enkele klep.
In 1985 stortte de brug in elkaar, maar hij werd weer gerepareerd.
Gerelateerde afbeeldingen:
De huidige Adventskerk is gebouwd van 1920-1922, nadat in 1916 de "Nieuwe Kerk" door brand, veroorzaakt door een dakdekkersleerling, was verwoest. Achter de kerk staat de grafkapel van Baron De Smeth (nu stiltecentrum) het enige deel van
de vorige kerk, dat niet was afgebrand. De "Nieuwe Kerk", daarvoor was in de plaats gekomen voor de "Oude Kerk", die in 1619 (het omgekeerde van 1916) was afgebrand.
De architect van de Adventskerk (1.200 zitplaatsen toen) was W.Ch. Kuijper. J. Gesman en H. Turkenburg waren de aannemers.
De plattegrond van de kerkruimte is een Grieks kruis. De hoeken hiervan zijn opgevuld met resp. twee torens aan de oostzijde en vergaderzalen aan de westzijde. Het gebouw als geheel heeft daardoor een vierkante plattegrond. In drie armen van het kruis waren oorspronkelijk galerijen aangebracht om voldoende zitplaatsen te bieden. In de vierde arm kreeg de preekstoel met het orgel een plaats.
De kerk heeft een sobere architectuur, maar wordt zeer verlevendigd door de grote kleurige glas-in-loodramen. Het glanzende koper van de orgelkas en de kroonluchters draagt hier aan bij.
Het kerkinterieur is in 1974 grondig gewijzigd. De galerijen aan de zuid- en noordzijde werden afgebroken, de deuren links en rechts van de preekstoel verwijderd en alle banken op de begane grond vervangen door stoelen die in een halve cirkel om de preekstoel zijn geplaatst. Aan de oostzijde kwam een ontmoetingsruimte die indien nodig weer bij de kerk getrokken kan worden.
In de toren hangt een carillion uit de jaren 1960 van Klokkengieterij Petit en Fritsen.
Het orgel is in 1922 gebouwd door de firma G.F. Steinmeyer & Cie., waarvan er maar 2 in Nederland zijn.
Gerelateerde afbeeldingen:
Na het ontstaan van de gemeente Alphen aan den Rijn in 1918 kregen de drie bestaande raadhuizen van de opgeheven gemeenten (Aarlanderveen, Alphen en Oudshoorn) en het secretariegebouw van Alphen een afzonderlijke bestemming voor de gemeenteadministratie. Het voormalige raadhuis van Alphen werd het nieuwe 'huis der gemeente'. In dit pand werd het politiebureau gevestigd en de vroegere raadzaal werd trouwzaal. De nieuwe raadzaal en het kantoor van de gemeenteontvanger kregen een plaats in het voormalige Aarlanderveense raadhuis. Het oude gemeentehuis van Oudshoorn werd bewaarplaats van de oude archieven. De burgemeester, de secretarie en de dienst gemeentewerken kregen een plaats in het gebouw "Overpost" aan de Wilhelminalaan. Deze situatie was voor het functioneren van het ambtelijk apparaat uiteraard niet optimaal zodat in de dertiger jaren de bouw van een nieuw raadhuis aandacht kreeg.
In 1934 overleed oud-burgemeester C.W.C.Th. Visser en de gemeente Alphen aan den Rijn verkreeg uit zijn nalatenschap de state "Doniawier" bij Wons met bijbehorende landerijen. Visser had als voorwaarde gesteld dat bij verkoop van "Doniawier" de helft van de opbrengst zou worden gebruikt als bijdrage in de kosten van aanleg en onderhoud van het Burgemeester Visserpark en de andere helft als bijdrage voor de bouw van een nieuw raadhuis. De nieuwbouwplannen kwamen hierdoor in een stroomversnelling. De Haarlemse architect C.J. Blaauw ontwierp het nieuwe raadhuis. De strenge symetrie aan de buitenzijde valt hierbij op. Zeker gezien de periode van economische crisis waarin het raadhuis werd gebouwd, straalt het een luxe uit. Dat geldt ook voor het interieur. In de centrale hal werden verschillende marmersoorten gebruikt, de raadzaal en trouwzaal werden voorzien van mahoniehouten betimmeringen. De openbare aanbesteding vond plaats in juni 1937 waarbij de bouw voor 185.000,- gulden (exclusief honorarium en opzichtersalaris) werd gegund aan J. van der Bijl, aannemer te Zeist. De bouw werd eind februari 1939 voltooid. Al snel was het raadhuis te klein voor het groeiend aantal medewerkers en vanaf de vijftiger jaren werden verschillende gemeentelijke diensten in andere panden gehuisvest. Nadat in 1986 aan de Castellumstraat een nieuw stadskantoor in gebruik werd genomen, behield het raadhuis aan het Burgemeester Visserpark slechts een representatieve functie, de trouwzaal is nog steeds in gebruik. Bovendien huisvest het op dit moment het Streekarchief Rijnlands Midden en de Streekmuziekschool.
De 3 raadhuizen waarvoor het raadhuis aan het Visserpark kwam waren:
Het gemeentehuis van Alphen (aan de Julianastraat - afgebroken)
Het gemeentehuis van Aarlanderveen (in de Raadhuisstraat)
Het gemeentehuis van Oudshoorn (in de Hooftstraat)
Gerelateerde afbeeldingen:
De Castellumstraat is genoemd naar het Romeinse fort dat in het begin van de jaartelling op de plaats van het centrum van Alphen lag.
Vroeger heette de Castellumstraat de Schoolstraat en nog weer eerder de Papenstraat.
Gerelateerde afbeeldingen:
De Pieter Doelmanstraat heette vroeger de Brugstraat. Na de 2e Wereldoorlog werd naam van de verzetstrijder Pieter Doelman aan de straat verbonden.
Gerelateerde afbeeldingen:
De Julianastraat was eeuwenlang de belangrijkste straat van Alphen, waarover alle verkeer van Leiden naar Utrecht trok. De straat begint aan Noordzijde bij het omloopkanaal en eindigt aan de Zuidzijde opnieuw bij het omloopkanaal.
Ten Noorden gaat de Julianastraat over in de Wilhelminalaan en ten Zuiden in Prins Hendrikstraat.
Voordat de straat naar de toenmalige prinses Juliana werd genoemd, heette het de Dorpsstraat. De naamswijziging vond plaats bij de fusie tussen Alphen, Aarlanderveen en Oudshoorn in 1918. Alle drie de dorpen hadden een eigen Dorpsstraat. In Aarlanderveen (Rijnzijde) werd de naam gewijzigd naar Raadhuisstraat, in Oudshoorn naar Hooftstraat en in Alphen werd prinses Juliana vernoemd.
De straat is overigens al bijna 2.000 jaar oud en maakt in de Romeinse tijd deel uit van de Limes, de noordgrens van het rijk, waarvan delen nog steeds zichtbaar zijn in de buurt van Zwammerdam.
Gerelateerde afbeeldingen:
De van Mandersloostraat is genoemd naar Ernst, Fürst von Mandersloh, ook wel geschreven als Mandelsloh. Ernst was maarschalk in het leger van Prins Willem van Oranje aan het begin van de 80-jarige oorlog. Hij leende de Nederlanders veel geld om hun strijd tegen de Spaanse troepen te financieren.
Omdat de staat niet alles kon terugbetalen kreeg van Mandersloo ondermeer de Heerlijkheden Aarlanderveen en Oudshoorn als aflossing en rente in 1583. De volgende generatie verkocht de rechten weer, maar het wapen van de familie was eeuwenlang terug te zien in het wapen van Aarlanderveen.
Mandelsloh is een dorp in Duitsland tussen Hannover en Bremen.
Gerelateerde afbeeldingen:
De Raadhuisstraat is genoemd naar het oude raadhuis van de voormalige gemeente Aarlanderveen. In de richting van het centrum is er nog steeds de nodige zakelijke activiteit in de vorm van speciaalzaken en horeca, maar vroeger waren er winkels tot aan de Maranathakerk toe. Samen met de van Mandersloostraat en de Aarkade, vormde de Raadhuisstraat het hart van Aarlanderveen aan de Lage Zijde. Op diverse plaatsen kon aangemeerd worden om schepen te ontladen of te bevrachten. Dwars op de weg waren arbeidershuisjes gebouwd die veelal door een poort te bereiken waren, de huisdeur was zelden aan de straatkant.
Er lagen diverse buitenplaatsen en kastelen in en langs de Raadhuisstraat: Rijnstroom, Swaenswijck, Hofzicht en Berendrecht komen nog voor in de namen van parken, wijken en straten.
Tegenover park Rijnstroom (de voormalige Marthastichting) stond de Trasmolen, die tras (een soort natuursteen) vermaalde tot grondstof voor specie, waarmee huizen en gebouwen gemetseld werden.
Hoewel er de nodige nieuwbouw heeft plaatsgevonden, heeft de straat nog steeds een eigen karakter. Horeca, winkels, woningen en bedrijven wisselen elkaar af in oude en nieuwe panden, die meebuigen met een flauwe bocht in de Oude Rijn.
Gerelateerde afbeeldingen:
In de Romeinse tijd was de Oude Rijn nog de hoofdstroom in de Lage Landen delta van de grote rivier de Rijn, die de Noordgrens van het rijk vormde. Eb en vloed drongen ver door in de binnenlanden en het gebied leek veel op de huidige Biesbosch.
In de loop van de eeuwen, verlegde de rivier haar loop en greep ook de mens in. Uiteindelijk was van de machtige Rijn een kanaalachtig riviertje overgebleven. Overigens waren er nog wel wat problemen. De afwatering liep niet altijd even goed.Rond Alphen waren er regelmatig overstromingen, omdat de monding van de Rijn bij Katwijk verzandde en er nieuw water uit de provincie Utrecht na regenval hier heen kwam. Bij Zwammerdam werd daarom rond 1150 een afdamming gemaakt. Hier hadden we minder problemen, maar in Utrecht des te meer.
Nederland was toen onderdeel van het Duitse Keizerrijk en keizer Frederik Barbarossa besloot dat de dam weg moest, maar dat Utrecht en Holland gezamenlijk een oplossing moesten vinden in het reguleren van het water. Koningin Juliana heeft in Zwammerdam in 1965 een herdenkingsbeeldje ter gelegenheid van het 800e jaar onthuld.
De Oude Rijn stond tot 1800 nog in open verbinding met de zee. In Alphen was er toen iedere dag 2x hoog- en laagwater. Bij laag water konden schepen het centrum niet passeren. Daarom is in de 17e eeuw een omloopkanaal gegraven, zodat een deel van de schepen in ieder geval wel kon doorvaren. Het omloopkanaal is grotendeels nog in takt, zij het dat er niet meer gevaren kan worden. Volgens velen een gemiste kans bij de grootschalige herinrichting van de Hoge Zijde. Het omloop kanaal loopt vanaf de Oude Rijn bij het Schoutenhuis in de Julianastraat via de Paradijslaan onder de Castellumstraat weer terug naar de Rijn.