Politiek - Nieuw Elan

Alphen aan den Rijn -

Geachte heer Van As,

Op 24 april heeft u aan het college vragen gesteld over de gemeentelijke herindeling. Dit
naar aanleiding van brief van minister Plasterk d.d. 11 april 2013. Namens het college doe ik
u hierbij de antwoorden op uw vragen toekomen.

1. Mogen wij uit voornoemde brief concluderen, dat de fusie - om Alphen aan den Rijn te
laten samengaan met Boskoop en Rijnwoude - die ons notabene door het Provinciaal
Bestuur is opgelegd, meer een provinciale eis was, dan een landelijke?

De herindeling met Boskoop en Rijnwoude is een fusie waar de raad van de gemeente
Alphen aan den Rijn voor heeft gekozen. Hier is een voorbereidingsfase aan voorafgegaan
waarin een raadswerkgroep uit de verschillende gemeenten een analyse heeft uitgevoerd
naar een vijftal varianten van samenwerking en herindeling aan de hand van een twaalftal
criteria. Op 6 respectievelijk 9 december 2010 besloten de drie gemeenteraden dat een
fusie bestuurlijk en functioneel te verkiezen valt boven zelfstandig blijven.

2. Waarom zijn de enorme financiële consequenties zoals het jaarlijks structurele tekort
van 6 miljoen euro oplopend in 2017 naar 8 miljoen euro, en de gigantische verhoging
van de o.z.b. nu pas bekend geworden?

Het Regeerakkoord Rutte II van 29 oktober 2012 kondigt veel maatregelen aan die gevolgen
voor gemeenten gaan hebben. Op basis van vuistregels hebben we berekend dat dit voor de
nieuwe gemeente Alphen aan den Rijn leidt tot een lagere Algemene Uitkering van zo’n
kleine € 6 mln. Tot op dit moment blijft dit echter een inschatting. Bij het verschijnen van
het Regeerakkoord werd al aangegeven dat een concrete vertaling van de maatregelen op z’n
vroegst bij de nog te verschijnen Meicirculaire 2013 zou volgen. Nu wordt al aangegeven dat
op onderdelen deze vertaling later gaat komen. Door mogelijke verdeeleffecten kan dit
bedrag hoger of lager uitvallen.
Het nu (al) benoemen van het verwachte tekort van € 6 mln. moet daarom op dit moment
vooral gezien worden als een winstwaarschuwing, waarop al ons toekomstig handelen kan
worden aangepast.
Dit tekort staat dus ook helemaal los van de aankomende fusie. Ook als zelfstandige
gemeente Alphen aan den Rijn hadden we in dezelfde verhouding te maken gekregen met
deze maatregelen van kabinet Rutte II.
M.b.t. de mogelijke aanpassingen van de OZB is reeds medio 2011 aan de raden
gecommuniceerd in De Herindelingsscan van Provincie Zuid-Holland en Ministerie van
Binnenlandse Zaken van april 2011. Hier zijn ook de harmonisatiekeuzes t.a.v. de
gemeentelijke belastingen en heffingen benoemd. In deze scan is toen reeds aangegeven dat
bij harmonisatie door middeling van tarieven voor Alphen aan den Rijn sprake zou zijn van
een eenmalige stijging van de totale woonlasten met 2,7% voor een gemiddeld huishouden,
ofwel € 19,-- per jaar.
2,7% ligt in dezelfde lijn als een gemiddelde jaarlijkse aanpassing voor inflatie en betreft dus
zeker geen “gigantische verhoging”!

3. Kunt u ons garanderen, dat – na de fusie - er niet meer financiële lijken uit de kast
zullen komen, die nog verder afbreuk zullen doen aan de financiële positie van onze
gemeente?

De afspraak is dat alle gemeenten ‘schoon’ over gaan waardoor er een sluitende begroting
gepresenteerd kan worden en financiële tegenvallers niet verwacht worden.

4. Waarom zijn deze financiële tegenvallers niet in een eerder stadium bestuurlijk
afgewogen over het al of niet fuseren met Boskoop en Rijnwoude?

Zoals reeds aangegeven bij de beantwoording van vraag 2 zijn deze financiële tegenvallers
volledig terug te voeren op (autonome) aanpassingen van rijksbeleid per 29 oktober 2012 en
hebben geen enkele relatie met de voorgenomen fusie. Ook zonder fusie had Alphen aan
den Rijn met deze financiële tegenvallers in dezelfde relatieve omvang te maken gekregen.

5. Vindt u het geen omissie dat onze burgers op geen enkele wijze de gelegenheid hebben
gekregen om zich via referendum over deze fusie en de (financiële) consequenties
daarvan uit te spreken?

Er is inwoners bij diverse gelegenheden de mogelijkheid geboden zich uit te laten over de
fusie. Er zijn enquêtes gehouden over de dienstverlening van de nieuwe gemeente en over
de strategische visie (webpanel). Tevens hebben inwoners een reactie kunnen geven op het
herindelingsontwerp en advies.

6. Hoe is dit te rijmen met het democratisch functioneren van dit gemeentebestuur, daar
waar u onder de speerpunten van de Programmabegroting 2013-2016 heeft staan, dat
“het gemeentebestuur helder wil communiceren met de inwoners, instellingen en het
bedrijfsleven en hen zo goed mogelijk wil betrekken bij het ontwikkelen en uitvoeren
van beleid”?

Zoals genoemd zijn inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties nauw betrokken
geweest bij het proces. In lokale en regionale kranten is ook met regelmaat
gecommuniceerd over de herindeling. Het handelen van de gemeente past prima binnen de
speerpunten van de programmabegroting.

Met vriendelijke groet,

Saskia Brandt - van Sisseren
Afdelingshoofd Communicatie en Bestuursondersteuning